ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତୀୟ ସେନା ପାକିସ୍ତାନ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ଅଧିକୃତ କାଶ୍ମୀରରେ ଥିବା ଆତଙ୍କବାଦୀ ଅଡ୍ଡା ଉପରେ ଏକ ବଡ଼ ଧରଣର ସାମରିକ ଅଭିଯାନ ଚଳାଇଛି। ଏହି ଅଭିଯାନ, ଯାହାକୁ ‘ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୂର’ ନାମରେ ନାମିତ କରାଯାଇଛି, ଏପ୍ରିଲ ୨୨ ତାରିଖରେ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରର ପହଲଗାମରେ ହୋଇଥିବା ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣର ପ୍ରତିଶୋଧ ସ୍ୱରୂପ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ପହଲଗାମ ଆକ୍ରମଣରେ ୨୫ ଜଣ ଭାରତୀୟ ଓ ଜଣେ ନେପାଳୀ ନାଗରିକଙ୍କ ସମେତ ୨୬ ଜଣଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଥିଲା।
ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୂରର ବିବରଣୀ
ଭାରତୀୟ ସ୍ଥଳସେନା, ନୌସେନା ଓ ବାୟୁସେନାର ମିଳିତ ଉଦ୍ୟମରେ ମଙ୍ଗଳବାର ମଧ୍ୟରାତ୍ରି ପରେ ୧:୪୪ରେ ପାକିସ୍ତାନର ବାହାଓ୍ଵାଲପୁର, ମୁଜାଫରାବାଦ, କୋଟଲି ଓ ମୁରିଦ୍କେ ଆଦି ସ୍ଥାନରେ ଥିବା ନଅଟି ଆତଙ୍କବାଦୀ ଅଡ୍ଡା ଉପରେ ସଠିକ ମିସାଇଲ ଆକ୍ରମଣ କରାଯାଇଛି। ଏହି ଅଭିଯାନରେ ଜୈଶ-ଏ-ମହମ୍ମଦ, ଲସ୍କର-ଏ-ତୋଇବା ଓ ହିଜବୁଲ ମୁଜାହିଦ୍ଦୀନ ଭଳି ଆତଙ୍କବାଦୀ ସଂଗଠନର ନଅଟି ପ୍ରମୁଖ ଅଡ୍ଡାକୁ ନଷ୍ଟ କରାଯାଇଛି। ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ଆକ୍ରମଣରେ ୩୦୦ରୁ ଅଧିକ ଆତଙ୍କବାଦୀ ନିହତ ହୋଇଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଜୈଶ-ଏ-ମହମ୍ମଦର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ।
ଭାରତୀୟ ସ୍ଥଳସେନା, ନୌସେନା ଓ ବାୟୁସେନାର ମିଳିତ ଉଦ୍ୟମରେ ମଙ୍ଗଳବାର ମଧ୍ୟରାତ୍ରି ପରେ ୧:୪୪ରେ ପାକିସ୍ତାନର ବାହାଓ୍ଵାଲପୁର, ମୁଜାଫରାବାଦ, କୋଟଲି ଓ ମୁରିଦ୍କେ ଆଦି ସ୍ଥାନରେ ଥିବା ନଅଟି ଆତଙ୍କବାଦୀ ଅଡ୍ଡା ଉପରେ ସଠିକ ମିସାଇଲ ଆକ୍ରମଣ କରାଯାଇଛି। ଏହି ଅଭିଯାନରେ ଜୈଶ-ଏ-ମହମ୍ମଦ, ଲସ୍କର-ଏ-ତୋଇବା ଓ ହିଜବୁଲ ମୁଜାହିଦ୍ଦୀନ ଭଳି ଆତଙ୍କବାଦୀ ସଂଗଠନର ନଅଟି ପ୍ରମୁଖ ଅଡ୍ଡାକୁ ନଷ୍ଟ କରାଯାଇଛି। ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ଆକ୍ରମଣରେ ୩୦୦ରୁ ଅଧିକ ଆତଙ୍କବାଦୀ ନିହତ ହୋଇଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଜୈଶ-ଏ-ମହମ୍ମଦର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ।
ଅଭିଯାନର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଓ ସଂଯମ
ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ଅଭିଯାନ ସଂଯମୀ ଓ ସୀମିତ ଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ କେବଳ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଅଡ୍ଡାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ସାମରିକ ଅବସ୍ଥାନକୁ ଛଡ଼ା ଯାଇଥିଲା। ଏହା ଏକ ସୁଚିନ୍ତିତ ପ୍ରତିଶୋଧମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଥିଲା, ଯାହା ପହଲଗାମ ଆକ୍ର� ୨୬ ଜଣଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର ଜବାବରେ କରାଯାଇଥିଲା। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଏହି ଅଭିଯାନକୁ ରାତିସାରା ନିରୀକ୍ଷଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ପରାମର୍ଶଦାତା ଅଜିତ ଡୋଭାଲ ଆମେରିକୀୟ ଅଧିକାରୀଙ୍କୁ ଏହା ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ।
ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ଅଭିଯାନ ସଂଯମୀ ଓ ସୀମିତ ଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ କେବଳ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଅଡ୍ଡାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ସାମରିକ ଅବସ୍ଥାନକୁ ଛଡ଼ା ଯାଇଥିଲା। ଏହା ଏକ ସୁଚିନ୍ତିତ ପ୍ରତିଶୋଧମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଥିଲା, ଯାହା ପହଲଗାମ ଆକ୍ର� ୨୬ ଜଣଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁର ଜବାବରେ କରାଯାଇଥିଲା। ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ଏହି ଅଭିଯାନକୁ ରାତିସାରା ନିରୀକ୍ଷଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷା ପରାମର୍ଶଦାତା ଅଜିତ ଡୋଭାଲ ଆମେରିକୀୟ ଅଧିକାରୀଙ୍କୁ ଏହା ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଦେଇଥିଲେ।
ରାଜନୈତିକ ଓ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା
ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜନାଥ ସିଂହ ଏହି ଅଭିଯାନକୁ ସମର୍ଥନ କରି କହିଛନ୍ତି, “ଭାରତ ମାତା କି ଜୟ!” କଂଗ୍ରେସ ନେତା ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ “ଜୟ ହିନ୍ଦ” କହି ସ୍ୱାଗତ କରିଛନ୍ତି। ପହଲଗାମ ଆକ୍ରମଣରେ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପରିବାର ଏହି ଅଭିଯାନକୁ “ନ୍ୟାୟ” ଭାବେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି। କର୍ଣ୍ଣାଟକର ଶିବମୋଗାର ରବି କିରଣ, ଯିଏ ପହଲଗାମରେ ଜଣେ ସମ୍ପର୍କୀୟଙ୍କୁ ହରାଇଥିଲେ, କହିଛନ୍ତି, “ସିନ୍ଦୂର ନାମ ଶୁଣି ଆମେ ରୋମାଞ୍ଚିତ। ଏହା ପହଲଗାମର ସମସ୍ତ ଶିକାରଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି।”
ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜନାଥ ସିଂହ ଏହି ଅଭିଯାନକୁ ସମର୍ଥନ କରି କହିଛନ୍ତି, “ଭାରତ ମାତା କି ଜୟ!” କଂଗ୍ରେସ ନେତା ରାହୁଲ ଗାନ୍ଧୀ ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ “ଜୟ ହିନ୍ଦ” କହି ସ୍ୱାଗତ କରିଛନ୍ତି। ପହଲଗାମ ଆକ୍ରମଣରେ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପରିବାର ଏହି ଅଭିଯାନକୁ “ନ୍ୟାୟ” ଭାବେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛନ୍ତି। କର୍ଣ୍ଣାଟକର ଶିବମୋଗାର ରବି କିରଣ, ଯିଏ ପହଲଗାମରେ ଜଣେ ସମ୍ପର୍କୀୟଙ୍କୁ ହରାଇଥିଲେ, କହିଛନ୍ତି, “ସିନ୍ଦୂର ନାମ ଶୁଣି ଆମେ ରୋମାଞ୍ଚିତ। ଏହା ପହଲଗାମର ସମସ୍ତ ଶିକାରଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି।”
ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରତିକ୍ରିୟା
ପାକିସ୍ତାନ ଏହି ଆକ୍ରମଣକୁ “ଯୁଦ୍ଧର କାର୍ଯ୍ୟ” ବୋଲି ଅଭିହିତ କରିଛି ଏବଂ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶେହବାଜ ଶରିଫ ଏକ ଜରୁରୀ ବୈଠକ ଡାକିଛନ୍ତି। ପାକିସ୍ତାନର ସେନା ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ଆକ୍ରମଣରେ ତିନିଜଣ ନିହତ ଓ ୧୨ ଜଣ ଆହତ ହୋଇଛନ୍ତି। ପାକିସ୍ତାନ ଏହାର “ଉପଯୁକ୍ତ ଜବାବ” ଦେବ ବୋଲି ଘୋଷଣା କରିଛି।
ପାକିସ୍ତାନ ଏହି ଆକ୍ରମଣକୁ “ଯୁଦ୍ଧର କାର୍ଯ୍ୟ” ବୋଲି ଅଭିହିତ କରିଛି ଏବଂ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଶେହବାଜ ଶରିଫ ଏକ ଜରୁରୀ ବୈଠକ ଡାକିଛନ୍ତି। ପାକିସ୍ତାନର ସେନା ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ଆକ୍ରମଣରେ ତିନିଜଣ ନିହତ ଓ ୧୨ ଜଣ ଆହତ ହୋଇଛନ୍ତି। ପାକିସ୍ତାନ ଏହାର “ଉପଯୁକ୍ତ ଜବାବ” ଦେବ ବୋଲି ଘୋଷଣା କରିଛି।
ଅପରେସନ ସିନ୍ଦୂରର ନାମକରଣ
‘ସିନ୍ଦୂର’ ନାମଟି ହିନ୍ଦୁ ସଂସ୍କୃତିରେ ବିବାହିତ ମହିଳାଙ୍କ ସୌଭାଗ୍ୟର ପ୍ରତୀକ। ପହଲଗାମ ଆକ୍ରମଣରେ ଅନେକ ନବବିବାହିତ ଦମ୍ପତି ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ନୌସେନାର ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ବିନୟ ନରୱାଲଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଫୋଟୋ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ଭାଇରାଲ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଅଭିଯାନର ନାମ ସେମାନଙ୍କ ସ୍ମୃତିକୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଦେବା ପାଇଁ ରଖାଯାଇଥିବା ବୋଲି ଜଣାପଡ଼ିଛି।
‘ସିନ୍ଦୂର’ ନାମଟି ହିନ୍ଦୁ ସଂସ୍କୃତିରେ ବିବାହିତ ମହିଳାଙ୍କ ସୌଭାଗ୍ୟର ପ୍ରତୀକ। ପହଲଗାମ ଆକ୍ରମଣରେ ଅନେକ ନବବିବାହିତ ଦମ୍ପତି ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ନୌସେନାର ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ବିନୟ ନରୱାଲଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଫୋଟୋ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ଭାଇରାଲ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଅଭିଯାନର ନାମ ସେମାନଙ୍କ ସ୍ମୃତିକୁ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଦେବା ପାଇଁ ରଖାଯାଇଥିବା ବୋଲି ଜଣାପଡ଼ିଛି।