କ୍ୟାନ୍ସର ଏକ ଏପରି ରୋଗ, ଯାହା ଶରୀରର ଯେକୌଣସି ଅଙ୍ଗକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରେ ଏବଂ ଆଖି ମଧ୍ୟ ଏଥିରୁ ବାଦ୍ ପଡେନାହିଁ। ଆଖିରେ ହେଉଥିବା କ୍ୟାନ୍ସର, ଯାହାକୁ ‘ଓକ୍ୟୁଲାର କ୍ୟାନ୍ସର’ ବା ‘ଆଇ କ୍ୟାନ୍ସର’ କୁହାଯାଏ, ଏକ ବିରଳ ରୋଗ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଏହା ଗମ୍ଭୀର ହୋଇପାରେ। ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ କହୁଛନ୍ତି ଯେ, ସମୟମତେ ଲକ୍ଷଣ ଚିହ୍ନି ଚିକିତ୍ସା କଲେ ଏହାର ପ୍ରଭାବକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇପାରିବ। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହାର ଲକ୍ଷଣ ଓ ସତର୍କତା ବିଷୟରେ।
ଆଖିରେ କ୍ୟାନ୍ସର କ’ଣ?
ଆଖିରେ ହେଉଥିବା କ୍ୟାନ୍ସର ମୁଖ୍ୟତଃ ଆଖିର ବିଭିନ୍ନ ଅଂଶ ଯେପରି ରେଟିନା, ଆଇରିସ୍, କୋରଏଡ୍ କିମ୍ବା ଆଖିପତାରେ ହୋଇପାରେ। ଏହା ମଧ୍ୟରୁ ସବୁଠାରୁ ସାଧାରଣ ହେଉଛି ‘ରେଟିନୋବ୍ଲାଷ୍ଟୋମା’ (ଛୋଟ ପିଲାଙ୍କ ରେଟିନାରେ ହେଉଥିବା କ୍ୟାନ୍ସର) ଏବଂ ‘ଓକ୍ୟୁଲାର ମେଲାନୋମା’ (ପ୍ରାପ୍ତବୟସ୍କଙ୍କ ଆଖିରେ ହେଉଥିବା କ୍ୟାନ୍ସର)। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଆଖିପତାରେ ହେଉଥିବା ‘ସ୍କ୍ୱାମସ୍ ସେଲ୍ କାର୍ସିନୋମା’ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଏ।
ଆଖିରେ କ୍ୟାନ୍ସରର ଲକ୍ଷଣ
ଆଖିରେ କ୍ୟାନ୍ସରର ଲକ୍ଷଣ ଅନ୍ୟ ସାଧାରଣ ଆଖି ସମସ୍ୟା ସହ ମିଶିଯାଇପାରେ, ତେଣୁ ଏହାକୁ ସମୟମତେ ଚିହ୍ନିବା ଜରୁରୀ। ମୁଖ୍ୟ ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି:
ଦୃଷ୍ଟି ସମସ୍ୟା: ଅସ୍ପଷ୍ଟ ଦୃଷ୍ଟି, ଆଲୋକରେ ଚମକ ଦେଖାଯିବା କିମ୍ବା ଦୃଷ୍ଟି ହଠାତ୍ ହ୍ରାସ ପାଇବା।
ଆଖିରେ ଫୁଲା ବା ଗଣ୍ଠି: ଆଖିପତା, ଆଖି ଭିତରେ ବା ଆଖି ଆଖପାଖରେ ଅସ୍ୱାଭାବିକ ଗଣ୍ଠି ବା ଫୁଲା।
ଆଖିରେ ଲାଲତା ବା ଯନ୍ତ୍ରଣା: ଦୀର୍ଘଦିନ ଧରି ଆଖି ଲାଲ ରହିବା, ଯନ୍ତ୍ରଣା ବା ଅସୁବିଧା ଅନୁଭବ ହେବା।
ଆଖିରେ ରଙ୍ଗ ପରିବର୍ତ୍ତନ: ଆଇରିସ୍ (ଆଖିର ରଙ୍ଗୀନ ଅଂଶ)ରେ ରଙ୍ଗ ବା ଆକାରରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ।
ଫୋଟୋରେ ଅସ୍ୱାଭାବିକତା: ଛୋଟ ପିଲାଙ୍କ ଆଖିରେ ରେଟିନୋବ୍ଲାଷ୍ଟୋମା ଥିଲେ ଫୋଟୋରେ ଆଖିରେ ଧଳା ଚମକ (ଲୁକୋକୋରିଆ) ଦେଖାଯାଏ, ଯାହା ସାଧାରଣତଃ ଲାଲ ଚମକ ବଦଳରେ ହୁଏ।
ଆଖିର ଆକାର ବା ଅବସ୍ଥାରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ: ଆଖି ବାହାରକୁ ଉଭା ହେବା (ପ୍ରୋପ୍ଟୋସିସ) ବା ଅସ୍ୱାଭାବିକ ଗତି।
କାରଣ ଓ ବିପଦ:
ଆଖିରେ କ୍ୟାନ୍ସରର ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କାରଣ ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ରହେ, କିନ୍ତୁ ଜେନେଟିକ୍ ମ୍ୟୁଟେସନ, ଅତିବେଗୁନୀ ରଶ୍ମୀରେ ଅଧିକ ସଂସ୍ପର୍ଶ, ପୂର୍ବ କ୍ୟାନ୍ସର ଇତିହାସ ବା ଇମ୍ୟୁନିଟି ସିଷ୍ଟମର ଦୁର୍ବଳତା ଏହାର ଜୋଖିମ ବଢ଼ାଇପାରେ। ରେଟିନୋବ୍ଲାଷ୍ଟୋମା ସାଧାରଣତଃ ୫ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ବୟସର ପିଲାଙ୍କୁ ପ୍ରଭାବିତ କରେ, ଯେତେବେଳେ ଓକ୍ୟୁଲାର ମେଲାନୋମା ବୟସ୍କଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ।
କିପରି ଚିହ୍ନଟ କରାଯିବ ଓ ଏହାର ଚିକିତ୍ସା?
ଯଦି ଉପରୋକ୍ତ ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ଦେଖାଯାଏ, ତୁରନ୍ତ ଜଣେ ଆଖି ବିଶେଷଜ୍ଞ (ଅପ୍ଥାଲମୋଲୋଜିଷ୍ଟ)ଙ୍କୁ ପରାମର୍ଶ କରିବା ଉଚିତ୍। ଡାକ୍ତର ଆଖି ପରୀକ୍ଷା, ଅଲଟ୍ରାସାଉଣ୍ଡ, ଏମଆରଆଇ ବା ବାୟୋପ୍ସି ମାଧ୍ୟମରେ କ୍ୟାନ୍ସର ଚିହ୍ନଟ କରିପାରନ୍ତି। ଚିକିତ୍ସାରେ ସାଧାରଣତଃ ସର୍ଜରୀ, ରେଡିଓଥେରାପି, କେମୋଥେରାପି କିମ୍ବା ଲେଜର ଥେରାପି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ। ରେଟିନୋବ୍ଲାଷ୍ଟୋମାରେ ସମୟମତେ ଚିକିତ୍ସା କଲେ ୯୦%ରୁ ଅଧିକ ପିଲା ସୁସ୍ଥ ହୋଇପାରନ୍ତି।
ସତର୍କତା ଓ ପରାମର୍ଶ
ନିୟମିତ ଆଖି ପରୀକ୍ଷା କରାନ୍ତୁ, ବିଶେଷକରି ଯଦି ପରିବାରରେ କ୍ୟାନ୍ସରର ଇତିହାସ ଥାଏ।
ଛୋଟ ପିଲାଙ୍କ ଆଖିରେ କୌଣସି ଅସ୍ୱାଭାବିକତା ଦେଖିଲେ ତୁରନ୍ତ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପାଖକୁ ଯାଆନ୍ତୁ।
ଅତ୍ୟଧିକ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣରୁ ଆଖିକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ UV ସୁରକ୍ଷାଯୁକ୍ତ ଚଷମା ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ।
ସୁସ୍ଥ ଜୀବନଶୈଳୀ ଓ ଧୂମପାନରୁ ଦୂରେଇ ରହି କ୍ୟାନ୍ସରର ବିପଦ ହ୍ରାସ କରାଯାଇପାରେ।